Webpodium.nl
Online podium voor Nederlandse orkesten
Concertagenda Orkesten Podia Zoeken
Ludwig van Beethoven (16 december 1770 - 26 mei 1827)
foto
Grootvader Louis van Beethoven kwam waarschijnlijk uit de omgeving van Haacht (tussen Mechelen en Leuven), en verhuisde in 1733 naar Bonn, waar hij naast zijn job als hofmusicus en kapelmeester bij de keurvorst-aartsbisschop tevens een wijnhandel voerde. Vader Johann was tenorzanger bij dezelfde werkgever en als zakenman in de wijnzaak en slecht opvolger. Bovendien dronk hij wat meer dan goed voor hem en de zijnen was, en trouwde te arm en te jong. Zijn moeder noemde Ludwig van Beethoven (geboren in Bonn op 16 december 1770) ooit zijn "beste vriendin"; ze was zachtzinnig maar ook zwartgallig.

Beethovens jeugd werd grondig bedorven door de vruchteloze en strenge pogingen van zijn vader om een wonderkind te kweken. De gebrekkige muzieklessen worden gelukkig door die van bevoegder collega's (zoals Tobias Pfeifer en hoforganist Gottlob Neefe) aangevuld, zodat hij als zevenjarige zijn eerste optreden als pianist kan vieren, op elfjarige leeftijd Bachs Welgetemperd Klavier van buiten kent, en een jaar later Neefe als hoforganist kan vervangen. Zijn gebrekkige algemene ontwikkeling wordt bij adellijke families welwillend bijgeschaafd.

In 1787 gaat Beethoven in Wenen in de leer bij Mozart, die hem een grootse toekomst voorspelt. Hij moet ijlings naar Bonn terugkeren wegens ziekte en het overlijden van zijn moeder. In 1792 is hij weer pas naar Wenen vertrokken als hem de dood van vader gemeld wordt.

In Wenen willen het contact met en de lessen bij Haydn (zijn nieuwe leraar na de dood van Mozart) niet vlotten, zodat hij in 't geheim lessen volgt bij Johann Schenk, Albrechtsberger en Salieri. Een tijdlang leeft hij uit de hand en in de woning van de lokale aristocratie, maar kan zich moeilijk aan de strikte dagindeling houden. Met de meeste collega's kan hij moeilijk opschieten. Uitzonderingen zijn de violist Schuppanzigh, de zanger Vogl, de muziekhistoricus Kiesewetter, de theoloog-violist Karl Amenda en zijn latere biograaf Schindler.

In 1794 komt de keurvorst uit Bonn hem persoonlijk het achterstallige salaris brengen, en van dan al blijft hij in dienst zonder loon tot hij opgeroepen zou worden. Omdat die oproep uitbleef, woonde hij heel zijn verder leven in Wenen.

Van zijn belangrijkste mecenas vorst Lichnowsky krijgt hij een jaargeld toegewezen, waardoor hij zich in hoofdzaak aan het componeren kan wijden, temeer daar Beethoven de eerste componist was die ook zelf zijn zakelijke belangen wist te behartigen. De droeve les van Mozart indachtig liet hij zich door de uitgevers en impresarii in klinkende munt en per prestatie betalen.

Beethoven kende een vrij bewogen liefdesleven, uitsluitend gestoffeerd met dames uit de hogere kringen, die hem vaak ook de inspiratie leverden voor heel wat composities. In 1800 heeft hij trouwplannen met zijn leerlinge Giuletta Guicciardi, wat de wereld de "Mondscheinsonate" oplevert. In 1809 zijn Therese Malfatti en Bettina Brentano aan de beurt, met als gevolg een ontmoeting met Goethe en de "Egmont"-muziek. De vriendschap met Gravin von Brunswick baart een literaire telg in de vorm van de beroemde brief "an die Unsterbliche Geliebte". Het gaat Beethoven materieel zo goed voor de wind dat hij zijn beide jongere broers naar Wenen laat overkomen, en ook de opvoeding van zijn neef Karl op zich neemt. Na enkele grote concertreizen naar Praag, Berlijn en Leipzig volgt een zware klap: in 1796 veroorzaakt een val een scheur in de gehoorzenuw, en alras treden de eerste symptomen van doofheid op.

In 1802 schrijft hij het beroemde zelfportret in het zgn. "Heiligenstädter Testament", en tot in 1808 speelt hij bij concerten nog zelf piano.

In 1819 ten slotte is hij volslagen doof, en kan zich alleen nog duidelijk maken met conversatieboekjes.

Zijn voogdijschap over neef Karl wordt steeds maar problematischer, en dit verbetert er niet op na een (mislukte) zelfmoordpoging van het enfant terrible en een zware ziekte van Beethoven.

Hij maakt nog kennis met het volledig oeuvre van Haydn en met Schubert, tot een ongeneeslijke leverziekte en een zware longontsteking zorgen voor een tien dagen durende doodsstrijd. Middenin een hevig onweer sterft hij op 26 mei 1827. Op de grandioze begrafenis wordt Mozarts Requiem opgevoerd.

Beethoven wordt algemeen beschouwd als DE scharnierfiguur tussen classicisme en romantiek. Dit vinden we terug in de stijlevolutie van zijn belangrijkste werken: de eerste kwartetten, pianosonates en symfonieën zijn nog bijna volledig in de traditie van het Weens classicisme geschreven en slechts hier en daar zijn plotse accenten de aankondigers van de latere typische Beethovenstijl. De laatste weken daarentegen schieten in hun ruwe expressiviteit de vroegromantiek ver voorbij.
Bron: Componisten.net
Externe links: Wikipedia NL

Aankomende concerten

DatumOrkestPlaatsWerk
vr11oktober202420:30Caecilia Camerata - Oktober 2024Dominicuskerk, Amsterdam Symfonie nr. 9 in d, opus 125 'Choral'
za12oktober202420:30Caecilia Camerata - Oktober 2024Dominicuskerk, Amsterdam Symfonie nr. 9 in d, opus 125 'Choral'
zo13oktober202420:30Caecilia Camerata - Oktober 2024Dominicuskerk, Amsterdam Symfonie nr. 9 in d, opus 125 'Choral'

Relevante links

Werken van Ludwig van Beethoven, klik op een werk voor informatie over uitvoeringen:

'Ode an die Freude' uit Symfonie nr. 9
Andante uit Opus 103
Aria 'O war ich schon mit dir vereint' uit "Don Pascale"
Concert voor piano en orkest nr. 1 in C, opus 15
Concert voor piano en orkest nr. 2 in Bes, opus 19
Concert voor piano en orkest nr. 3 in c, opus 37
Concert voor piano en orkest nr. 4 in G, opus 58
Concert voor piano en orkest nr. 5 in Es, opus 73 'Emperor'
Concert voor trio en orkest
Concert voor viool en orkest in D, opus 61
Concertaria 'Ah! perfido'
Delen uit de balletsuite 'Die Geschopfe des Prometeus'
Drie Equali (in arrangement van Bram Kortekaas)
Elegischer Gesang
Grosse Fuge
Koorfantasie voor piano, koor en orkest in c, opus 80
Meeresstille und Glückliche Fahrt
Mis in C, opus 68
Octet in Es
Opferlied, opus 121b
Ouverture "Coriolan", opus 62
Ouverture "Die Geschöpfe des Prometheus", opus 43
Ouverture "Die Ruinen von Athen", opus 113
Ouverture "Egmont", opus 84
Ouverture "Fidelio", opus 72
Ouverture "König Stephan", opus 117
Ouverture "Leonore III", opus 72
Romance nr. 1
Romance nr. 2
Rondino
Strijkkwartet, opus 95 nr. 11 'Serioso' (in arrangement van Michiel Waterman)
Symfonie nr. 1 in C, opus 21
Symfonie nr. 2 in D, opus 36
Symfonie nr. 3 in Es, opus 55 'Eroica'
Symfonie nr. 4 in Bes, opus 60
Symfonie nr. 5 in c, opus 67
Symfonie nr. 6 in F, opus 68 'Pastorale'
Symfonie nr. 7 in A, opus 92
Symfonie nr. 8 in F, opus 93
Symfonie nr. 9 in d, opus 125 'Choral'
Tripelconcert
Triumphmarsch zu dem Trauerspiel 'Tarpeja' van Kuffner
Turkse Mars
Vioolromanze in F
Wellingtons Sieg, opus 91
Zaphenstreich nr. 1

Verwante componisten:

Schubert, Franz

Andere schrijfwijzen:

  • Ludwig von Beethoven
  • L. van Beethoven
  • L. von Beethoven
  • L.van Beethoven
  • L. v. Beethoven

Deze lijst met schrijfwijzen wordt automatisch gegenereerd uit zoektermen en externe concertagenda's en moet het mogelijk maken dat bezoekers die andere schrijfwijzen hanteren via zoekmachines toch deze pagina kunnen vinden.