|
| ||||||||
| Johann Sebastian Bach (31 maart 1685 - 28 juli 1750) |
|---|
|
Het is een onmogelijke opdracht om J.S. Bach op deze plaats recht te doen aan zijn belang als componist. Daarom moeten we ons beperken tot de hoofdtrekken in zijn werk en leven, naast een korte beschouwing over het fenomeen van de "Bach-dynastie". Dit geslacht, dat verschillende generaties lang als vanzelfsprekend hoogbegaafde musici voortbrengt, is inderdaad een unieke kluif voor de erfelijkheidsleer. De stamvader van deze oude muzikantenfamilie uit Thüringen is een zekere Hans Bach (ca. 1580-1626). Van zijn drie muzikaal actieve zonen was Christoph (1613-1661) de grootvader van Johann Sebastian. Zijn vader was Johann Ambrosius (1645-1695) en zijn oudere broer heette Johann Christoph (1671-1721). Johann Sebastian huwde twee keer. Uit zijn eerste huwelijk werden Wilhelm Friedemann en Carl Philipp Emanuel Bach geboren, en uit zijn tweede Johann Gottfried, Johann Christoph Friederich en Johann Christian Bach. Met de zoon van Johann Christoph Friederich, Wilhelm Friedrich Ernst stierf de laatste Bach in 1845. Bachs vader was stadsmusicus, en met die povere inkomsten had de familie het niet erg breed. Toen Johann Sebastian negen jaar was, stierf zijn vader, en een jaar nadien ook zijn moeder. De jonge Johann Sebastian (geboren op 31 maart 1685) wordt opgenomen in het gezin van zijn oudste broer Johann Christoph, die hem gymnasium deed lopen in het Michaeli internaat in Lüneburg en zelf muziekles gas (hij was leerling van Pachelbel). Na enkele maanden als violist bij hertog Johann Ernst in Weimar gewerkt te hebben, wordt hij als 18-jarige aangesteld als organist in Arnstadt, en leert er zijn nicht Barbara kennen, die zijn eerste vrouw zou worden. Hij komt in conflict met zijn werkgever omdat hij een studiereis van vier weken naar Lübeck (om Buxtehude te horen spelen) gerokken had tot drie maanden, neemt ontslag en wordt organist in Mülhausen. Daar werd hij wel goed betaald, maar alles was er zo slecht georganiseerd, dat hij weer ontslag neemt om terug naar Weimar te komen als hoforganist, kamermusicus en concertmeester. Zijn ambitie was er eerste kapelmeester te worden, en als dat niet haalbaar blijkt, aanvaardt hij de lagere functie van kapelmeester in Cöthen (er was geen kerkmuziek en het orgel was onbeduidend). Omdat alleen maar kamermuziek hem niet kon blijven boeien, kijkt hij uit naar ander werk. Een sollicitatie als organist in Hamburg mislukt bij gebrek aan geld, en als Kuhnau, de cantor van de Thomasschule in Leipzig sterft, twijfelt Bach toch even of hij die nederige post zou overnemen. Omwille van de kinderen neemt hij zijn intrek in Leipzig op 5 mei 1723. Intussen was Barbara gestorven, en trouwde hij met Anna Magdalena Wülken. Dit moet zowat het prototype van een volkomen huwelijk geweest zijn. In Leipzig moest Bach zich niet alleen bezig houden met het leveren van cantates en motetten voor de kerkdiensten, maar ook het geven van muzieklessen en Latijn behoorden tot zijn taak. Het is echter geweten dat hij zich vaak door zijn oudste leerlingen liet vervangen, en op die manier tijd vrijmaakte om zelf te componeren. Met de inrichtende macht kon hij niet zo best opschieten, en regelmatig moet hij na een conflict plannen gehad hebben om naar een andere werkgever uit te zien: telkens schikte hij zich weer in zijn lot omwille van de kinderen wier opvoeding hem bovenal ter harte ging, en voor wie hij steeds een goede huisvader is geweest. Hij heeft ook heel wat miserie gekend: behalve zijn eerste vrouw stierven drie kinderen uit het eerste, en zeven uit te tweede huwelijk. Eén was zwakzinnig. Op de 22 zijn er dus precies de helft normaal opgegroeid, en drie daarvan zijn tijdens hun leven nog veel beroemder geworden dan hun vader toen was. De laatste jaren van zijn leven is Bach blind geworden, en hij sterft op 28 juli 1750. Tijdens zijn leven was hij eerder bekend als musicus en orgelexpert dan als componist, en eerst 75 jaar later werd hij door Mendelssohn in ere hersteld. Bijna een eeuw heeft men gewerkt aan de officiële uitgave zijn van zijn werken (de Bach Werke Verzeichnis, in 1950 klaargekomen). Heel wat composities zijn van twijfelachtige origine, en zijn bewondering voor andere componisten als Palestrina, Frescobaldi, Lotti, Telemann, Keiser, Albinoni en Vivaldi uitte hij vaak door hun werken over te schrijven voor de bezetting die hem op dat ogenblik het best van pas kwam. We mogen ook aannemen dat heel wat werken verloren gingen. |
| Bron: Componisten.net |
Aankomende concerten
| Datum | Orkest | Plaats | Werk | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| zo | 24 | november | 2024 | 15:00 | LBE - Najaar 2024 'Grenzeloos' | Kerk, Rozendaal | Die Kunst der Fuge |
Relevante links
Werken van Johann Sebastian Bach, klik op een werk voor informatie over uitvoeringen:
“Kommt, ihr Töchter” uit BWV 244(Coffee) Cantata "Schweigt stille, plaudert nicht" BWV 211
Air uit de Suite nr. 3 in D, BWV 1068
Aria 'Herr, so du willt', BWV 73 nr. 4 (in arrangement van Yiorgos Moutsiaras)
Aria 'Herr, wie du willt', BWV 73 nr. 1 (in arrangement van Yiorgos Moutsiaras)
Ave Maria (in arrangement van Charles Gounod)
Brandenburgs Concert nr. 1 in F, BWV 1046
Brandenburgs Concert nr. 2 in F, BWV 1047
Brandenburgs Concert nr. 3 in G, BWV 1048
Brandenburgs Concert nr. 4 in G, BWV 1049
Brandenburgs Concert nr. 5 in D, BWV 1050
Brandenburgs Concert nr. 6 in Bes, BWV 1051
Cantate 'Ich habe genug', BWV 82
Cantate 'Ich hatte viel Bekümmernis', BWV 21
Cantate 'Non sai che sia dolore' voor sopraan en traverso solo, BWV 209
Chaconne in D (in arrangement van Joachim Raff)
Chaconne in D (in arrangement van Nathan Rachlin)
Christ lag in Todesbanden, BWV 4
Concert voor cello en orkest in c
Concert voor klavecimbel en orkest nr. 1 in d, BWV 1052
Concert voor klavecimbel en orkest nr. 4 in A, BWV 1055
Concert voor twee klavecimbels in d, BWV 1060
Concert voor twee violen en orkest in d, BWV 1043
Concert voor viool en orkest in g, BWV 1059R
Concert voor viool en orkest nr. 1 in a, BWV 1041
Concert voor viool en orkest nr. 2 in E, BWV 1042
Concert voor viool, hobo en orkest
Concert voor viool, hobo en strijkorkest, BWV 1060
Die Kunst der Fuge
Ein feste Burg is unser Gott (in arrangement van Jeroen Prikkel)
Fantasia and Fugue in c, BWV 537
Gelobet seist du Jesu Christ
Hohe Messe
Jesu, meine Freude, BWV 227
Johannes Passion
Magnificat in D, BWV 243
Matthäus Passion
Passacaglia en Fuga
Passacaglia en Fuga (in arrangement van Ottorino Respighi)
Polonaise, Menuet & Badinerie
Praeludium en Fughetta in d, BWV 899
Prelude in b
Ricercare uit Das musikalische Opfer, BWV 1079 (in arrangement van Anton Webern)
Sinfonia uit Cantate BWV 42
Sinfonia uit Weinachts Oratorium
Sonata in E minor for Flute and Basso Continuo BWV 1034
Suite (Ouverture) nr. 1 in C, BWV 1066
Suite (Ouverture) nr. 2 in b, BWV 1067
Suites voor Violoncello
Toccata en Fuga
Weihnachtsoratorium
Verwante componisten:
Bach, Johann Christian
Frescobaldi, Girolamo
Mendelssohn, Fanny
Telemann, Georg Philipp
Vivaldi, Antonio
Andere schrijfwijzen:
- J. S. Bach
- J.S. Bach
Deze lijst met schrijfwijzen wordt automatisch gegenereerd uit zoektermen en externe concertagenda's en moet het mogelijk maken dat bezoekers die andere schrijfwijzen hanteren via zoekmachines toch deze pagina kunnen vinden.