Webpodium.nl
Online podium voor Nederlandse orkesten
Concertagenda Orkesten Podia Zoeken
Girolamo Frescobaldi

Wanneer Girolamo Frescobaldi precies geboren werd, is niet bekend. Uit het doopregister leren we echter dat hij op 9 of 15 september 1583 zou zijn gedoopt. Hij is dus zestien jaar na Monteverdi en twee vóór Heinrich Schütz geboren. 

Zijn geboortestad Ferrara was in die tijd een schitterend centrum voor de kunst in het algemeen en de muziek in het bijzonder: tot 1597 regeerde daar Alfonso d'Este, onder wiens voorvaderen reeds Josquin, De Rore en Luzzaschi gewerkt hadden. Ook Gesualdo had er twee jaar verbleven na zijn huwelijk met een dochter van Alfonso II. Met die achtergrond en in die muzikale omgeving dus werd Girolamo onder leiding van Luzzascho Luzzaschi opgeleid tot een zanger die reeds als knaap zong "come un angelo del supremo coro" en zonder verpinken kon overschakelen van klavecimbel of orgel op luit of een blaasinstrument. 

In 1604 vinden we hem in Rome als zanger en organist van de "Congregazione ed Accademia di Santa Cecilia". Hij geraakt er geïntroduceerd in de rijkste milieus van kardinalen en oude Romeinse families. Als organist van kardinaal Bentivoglio reist hij naar de Zuidelijke Nederlanden, waar zijn broodheer pauselijk nuntius was geworden. Daardoor gaf hij zijn eerste madrigalenbundel in Antwerpen uit. Ook zou hij er Sweelinck ontmoet hebben. 

Terug in Rome volgt hij Pasquini op als organist in Sint-Pieter. In 1613 huwt hij Orsala des Pino, met wie hij reeds sedert 1610 een vrije verhouding had; om geen last te krijgen met zijn opdrachtgever trouwt hij vijf maanden voor de geboorte van het tweede kind. Later zouden nog drie kinderen volgen. In 1614 tracht hertog Gonzaga van Mantova hem aan zijn hof te krijgen als opvolger van Monteverdi. Maar zijn financiële eisen lagen zo hoog en de verwelkoming tijdens de proefperiode was zo koel, dat hij twee maanden later weer in Rome stond. 

In 1628 hoorde Fernando de Medici uit Firenze Frescobaldi spelen in Rome, en hij kon hem ditmaal prompt overhalen met hebben en (huis-houden naar de Toscaanse hoofdstad te verhuizen. Hij componeert er merkwaardig genoeg nauwelijks, en omdat na 1630 de stad duidelijk op terugweg was door oorlogen, epidemieën en hongersnood, is hij in 1634 weer organist in Rome. Hij componeerde er nog hoofdzakelijk kerkmuziek, tot aan zijn dood in 1643, en werkt zijn orgelmethode uit in de bundel "Fiori musicali". Zijn belangrijkste leerlingen waren Froberger en Kerll die de Zuidduitse tak vormden van de organistenstamboom van J.S. Bach. Na Frescobaldi raakte in Italië het genre zowel als het instrument in onbruik. 

Als componist is Frescobaldi enigszins te vergelijken met de honderd jaar jongere Bach: beiden negeerden de nieuwe genres die in die tijd ontstonden (voor Frescobaldi zijn dit sonata, concerto, sinfonia, cantate en de volwassen fuga), maar vulden de oude vormen die dreigden uit de mode te geraken (toccata, canzone, fantasia, variatie) met een nieuwe inhoud. 

Enkele titels uit zijn vocaal werk : "Capricci, Il primo libro de madrigali a cinque voci" (in Antwerpen uitgegeven), "Primo" en "Secundo libro d'arie musicali". Werken voor orgel en klavecimbel : "Il primo libro delle Fantasie a quattro: Toccate et partite d'intavolature di cembalo, libro primo; Fiori musicali di diversi composizioni, toccate, kirie, canzoni, capricci e ricercari in partitura a quattro, utili per sonatori". Voor verschillende instrumenten: "Ricercari e canzoni francese fatti sopre diversi oblighi in partitura", libro primo: "Primo libro di capricci fatti sopra diverse sogetti et arie in partitura"; "Il primo libro delle canzoni accomodate per sonare ogni sorte di stromenti".

Bron: Componisten.net, 2003

Relevante links

Werken van Girolamo Frescobaldi, klik op een werk voor informatie over uitvoeringen:

Tre pezziper orchestra da camera

Verwante componisten:

Bach, Johann Sebastian
Monteverdi, Claudio

Andere schrijfwijzen:

  • G. Frescobaldi

Deze lijst met schrijfwijzen wordt automatisch gegenereerd uit zoektermen en externe concertagenda's en moet het mogelijk maken dat bezoekers die andere schrijfwijzen hanteren via zoekmachines toch deze pagina kunnen vinden.